رابطه بین خویشتن پذیری، گرانباری نقش و عدالت سازمانی با فرسودگي شغلي در پرستاران زن
Abstract
زمینه و هدف: ویژگی‌های شخصی و سازمانی بر نحوه عملکرد پرستاران و کیفیت آن نقش مهمی دارد. هدف از این پژوهش تعیین روابط ساختاری خویشتن پذیری، گرانباری نقش و عدالت سازمانی با فرسودگي شغلي در پرستاران زن بود.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری کلیه پرستاران شاغل در بیمارستان‌های دولتی اهواز بودند. نمونه این پژوهش شامل 300 پرستار بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابراز گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه فرسودگی شغلی، پرسشنامه پذیرش بی قید و شرط خود، پرسشنامه گرانباری نقش و پرسشنامه عدالت سازمانی بود. داده‌ها با استفاده از الگوی معادلات ساختاری و با نرم افزار 21 Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های توصیفی، میانگین و انحراف معیار متغیر فرسودگی شغلی
(83/9 ± 77/62)، خویشتنپذیری (46/8 ± 20/74)، گرانباری نقش (34/2 ± 52/10)، عدالت توزیعی (00/2 ± 50/13)، عدالت رویه‌ای (30/3 ± 37/19) و عدالت تعاملی (04/4 ± 87/25) بود. تحلیل‌ها نشان داد که بین خویشتنپذیری با خستگی هیجانی، مسخ شخصیت و فقدان موفقیت فردی و نمره کل فرسودگی شغلی رابطه منفی و معنی‌دار وجود داشت (01/0 > p). بین عدالت توزیعی، رویه‌ای و تعاملی با مسخ شخصیت و فقدان موفقیت فردی و نمره کل فرسودگی شغلی رابطه منفی و معنی‌دار وجود داشت (01/0 > p) و بین گرانباری نقش با خستگی هیجانی، مسخ شخصیت و فقدان موفقیت فردی و نمره کل فرسودگی شغلی رابطه مثبت و معنی‌داروجود داشت (01/0 > p).
نتیجه‌گیری: با توجه به اثر مستقیم مؤلفه‌های شخصیتی (خویشتنپذیری) و سازمانی (عدالت سازمانی و گرانباری نقش) بر فرسودگی پرستاران، لازم است وزارت بهداشت و درمان در جهت تقویت ویژگی‌های شخصیتی تأثیرگذار و بهینه‌سازی شرایط کاری پرستاران، اقدامات لازم و ضروری را انجام دهد.
