سیاست گذاری برای جیره بندی در نظام سلامت: مطالعه مروری و ارائه پیشنهاد برای ایران

Abstract

زمینه و هدف: جیره بندی به‌عنوان راهکار کنترل هزینه‌ها و افزایش کارایی در استفاده از منابع محدود نظام سلامت مطرح است، بنابراین این مطالعه با هدف مرور مطالعات در رابطه با جیره بندی در کشورهای مختلف و ارائه پیشنهاد برای نظام سلامت ایران انجام شده است.

روش پژوهش: مطالعه حاضر به روش مرور نظامند انجام گردید. به‌منظور یافتن مقالات انتشار یافته از پایگاه‌های اطلاعاتی انگلیسی (web of knowledge، PubMed،Scopus ،  OvidوScience direct ) با بهره گیری از کلید واژه‌های rationing،stewardship ، policy making،healthcare ،health care ،coverage ،services  استفاده شد. ارزیابی کیفیت مطالعات از طریق توافق نویسندگان با استفاده از بررسی رعایت و اجتناب از خطا انجام شد.

یافته‌ها: با جستجوی کلید واژه‌ها تعداد 2880 مقاله بازیابی شد که پس از اعمال معیارهای ورود، تعداد 29 مقاله انتخاب شدند. چارچوب مفهومی برای تولیت در جیره بندی نظام سلامت در 3 سطح تأمین مالی (پرداخت از جیب، ارزیابی ریسک مبتنی بر سن، بسته خدمات، پرداخت به ارائه کنندگان)، ارائه خدمات (پزشکی مبتنی بر شواهد، زمان و لیست انتظار خدمات، فارماکوپه دارویی) و تأمین منابع (توزیع خدمات سطح بندی، صلاحیت نیروی کار، ارزیابی فناوری سلامت تکنولوژی و داروها) پیشنهاد شد.

نتیجه گیری: افزایش هزینه‌های نظام سلامت و محدود بودن منابع برای تقاضاهای رو به افزایش، جیره بندی را غیر قابل اجتناب می کند. با توجه به الگوی مفهومی پیشنهادی، راهکارهایی از قبیل ایجاد داشبورد اطلاعاتی، اجرای راهنماهای بالینی، همگن سازی بسته‌های خدمات ارائه شده توسط صندوق‌های بیمه‌ای، ارزیابی تکنولوژی سلامت، احتساب ترجیحات اجتماعی، برای شفاف شدن سیاست جیره بندی در نظام سلامت ایران پیشنهاد می شود.